انسان‌های اولیه هم دچار مشکلات دندان مشابه ما می‌گشتند

بر خلاف تصور عموم که مشکلات دندان را به رژیم غذایی مدرن مرتبط می‌دانند، یافته‌های جدید نشان می‌دهد که اجداد ما نیز مشکلات مشابهی داشته‌اند.
فرسایش دندان یکی از شایع‌ترین مشکلات دندان در جهان امروز است. پژوهشگران اغلب نوشیدنی‌های گازدار، آب میوه و سایر مواد غذایی و نوشیدنی‌های اسیدی را دلیل بروز این مشکلات می‌دانند. هر چند ممکن است که روش‌های غیرصحیح مسواک زدن دندان‌ها نیز در این مورد نقشی ایفا کند.
همه‌ی این موارد باعث می‌گردد که تصور کنیم، این مشکلات ناشی از سبک زندگی مدرن هستند؛ اما بررسی‌های جدید، حاکی از این است که اجداد ما، انسان‌هایی که میلیون‌ها سال قبل می‌زیستند نیز از همین مشکلات رنج می‌بردند.
اکنون پژوهشگران موفق به کشف علائمی از ضایعات دندانی مشابهِ انسان‌های مدرن روی دندان‌های ۲٫۵ میلیون ساله‌ای متعلق به یکی از اجداد ما گشته‌اند. یافته‌های جدید به شواهدی اضافه‌ می‌کند که نشان می‌دهد، انسان‌های ماقبل تاریخ و پیشینیان آنها، به‌رغم رژیم‌های غذایی بسیار متفاوت، دچار مشکلات دندانپزشکی مشابهی با ما بوده‌اند.
فرسایش دندان می‌تواند بر تمام بافت‌های دندانی تاثیر بگذارد و به‌طور معمول روی مینا و ریشه دندان ضایعات کم‌عمقی بر جای می‌گذارد. اگر دندان‌هایتان را محکم مسواک بزنید، بافت دندانی ممکن است، از بین برود که در طول زمان مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های اسیدی، موجب به‌وجود آمدن حفره‌های عمیقی می‌گردد.
پژوهشگران چنین ضایعاتی را روی دندان‌های فسیلی گونه‌ای از انسان‌ها به‌نام اوسترالوپیتکوس (جنوبی‌کپی آفریقایی) یافتند. با توجه به اندازه و موقعیت ضایعات، این فرد احتمالاً دچار دندان درد یا حساسیت دندانی بوده است. اما چرا این انسان‌های باستان دچار مشکلات دندانی هستند که به نظر نمی‌رسد، ناشی از نوشیدن حجم زیادی از نوشیدنی‌های گازدار امروزی بوده؟
سایش دندان در دنیای امروز، اغب ناشی از محکم مسواک زدن است. اوسترالوپیتکوس نیز احتمالا فرسایش دندانی مشابهی به ما را با خوردن غذاهای سفت و فیبری تجربه کرده است. اما برای به‌وجود آمدن چنین ضایعاتی، این انسان‌های باستان باید رژیم غذایی سرشار از مواد غذایی اسیدی می‌داشتند. احتمالا اجداد ما در عوض نوشیدنی‌ها، مرکبات و سبزیجات اسیدی زیادی می‌خوردند.
به‌عنوان مثال، تجه‌ها (سیب زمینی، تربچه و دیگر ریشه‌های خوراکی) برای خوردن سفت هستند و بعضی از آنها به‌شدت اسیدی هستند، بنابراین این مواد غذایی می‌توانند منجر به ضایعات دندانی گردند. سایش دندانی در شواهد فسیلی بسیار نادر است، اگر چه ممکن است دلیل این بوده که پژوهشگران تا به‌حال به‌طور جدی به‌دنبال چنین شواهدی نبوده‌اند؛ اما نوع دیگری از مشکلات دندان، پوسیدگی یا حفره‌های دندانی، اغلب در دندان‌های فسیلی مشاهده می‌گردد.
پوسیدگی دندان امروزه، شایع‌ترین علت درد دندان است و معمولاً با مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های نشاسته‌دار یا شیرین پدید می‌آید. در واقع با این واقعیت که اختراع کشاورزی مقادیر زیادی کربوهیدرات و اخیراً شکر را به‌ رژیم‌های غذایی ما افزود، این مشکلات اغلب، مشکلاتی نسبتا مدرن تلقی می‌گردند.
اما پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد که این‌طور نیست. در‌واقع، حفره‌های دندانی در فسیل‌های تقریباً تمامی گونه‌های انسان مشاهده گردیده است. این پوسیدگی‌های دندانی احتمالا ناشی از خوردن میوه‌ها و سبزیجات خاص و عسل بوده. چنانچه در حفره‌های دندانی که روی دندان‌های گونه‌ به‌تازگی کشف گردیده، هومو نالدی مشاهده می‌گردد، این ضایعات اغلب شدید بودند. هومو نالدی همان گونه‌ای است که در سال ۲۰۱۵ در انتهای غاری در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی کشف گردید و از نزدیک‌ترین خویشاوند ما انسان‌های ‌مدرن محسوب می‌گردد.
با توجه به عمیق بودن این حفره‌ها، احتمالا به‌وجود آمدن این ضایعات سال‌ها طول کشیده و قطعاً موجب دندان درد بودند. یکی دیگر از انواع قابل‌توجه مشکلات دندانی که در شواهد فسیلی فراوان است و می‌توان با بررسی دندان‌ انسان‌های مدرن، حدس زد که چطور و به‌ چه دلیلی به وجود آمده‌، سایش دندانی نام دارد.
سایش دندانی، به‌وسیله مالش یا نگه داشتن مداوم یک شیء سخت روی دندان پدید می‌آید. سایش دندان می‌تواند ناشی از خوردن ناخن‌، کشیدن پیپ یا نگه داشتن یک سوزن خیاطی بین دندان‌ها باشد. معمولا برای به‌وجود آمدن شکاف و شیارهای این چنینی، سال‌ها زمان لازم است.
بهترین نمونه‌ها از این نوع مشکلات دندان ماقبل تاریخ، شیارهای خلال دندانی است که تصور می‌گردد، به‌وسیله قرار دادن مکرر یک شیء در دهان، معمولا در شکاف بین دندان‌های عقب ایجاد می‌گردد. وجود خراش‌های میکروسکوپی در اطراف این شیارها نشان می‌دهد که اینها در واقع نمونه‌هایی از بهداشت دندان پیش از تاریخ بوده‌اند که اجداد ما معمولا از چوب و وسایل دیگر برای بیرون آوردن باقی‌مانده مواد غذایی بین دندان‌ها استفاده می‌کردند.
بعضی از این شیارها روی حفره‌ها و دیگر ضایعات دندانی نمایان گردیده که می‌تواند، نشانه‌ی تلاش‌ انسان‌های باستان برای کاستن درد دندان باشد. مورد دیگر اینکه، این ضایعات در گونه‌های مختلف انسان‌ها از جمله هومو ساپینس‌های باستانی و نئاندرتال‌ها وجود داشته، اما فقط در گونه‌هایی که خیشاوندان نزدیک ما تلقی می‌گردند مشاهده گردیده.
در واقع، شاید پوسیدگی دندان، نتیجه رفتارهای پیچیده‌تر گونه‌های انسانی با مغز بزرگ‌تر باشد. اما به احتمال زیاد این مشکلات دندانی، نتیجه رژیم‌های غذایی و عادت‌های فرهنگی مختلف است. با توجه به‌ دانسته‌های کنونی، مشکلات پیچیده و شدید دندانی که ما اغلب با رژیم غذایی مدرن ناشی از مصرف غذاهای فرآوری گشته و قندهای تصفیه گردیده مرتبط می‌دانیم، در واقع هر چند با شدتی کم‌تر، در اجداد ما وجود داشته است. پژوهش‌های بیشتر در این حوزه به‌احتمال زیاد نشان خواهد داد که این مشکلات دندانی، در اجداد ما رایج‌تر از چیزی که قبلاً تصور می‌گردید، بوده است. بررسی‌های بیشتر، در نهایت می‌تواند، اطلاعات ارزشمندی در مورد رژیم غذایی و فعالیت‌های فرهنگی خویشاوندان دور و نزدیک ما فراهم کند.