رباتهایی مانند مار که به داخل حفرههای بدن میچرخند!
آیا اجازه میدهید یک ربات شبیه مار به داخل دهان و گلوی شما فرو رود، ممکن است کمی نگران کننده به نظر برسد. اما جالب است بدانید سیستم رباتیک Flex برای جراحانی که تا به امروز آن را در 19 گلو از بیماران خود فرو فرستادهاند مورد توجه فراوان قرار گرفته است.
دیوید گلدنبرگ متخصص گوش و حلق و بینی در مرکز پزشکی هرشی در ایالت پنسیلوانیا میگوید: “این ربات روش کاری من را واقعاً تغییر داده است. این آیندهی جراحی سر و گردن است.”
همكاران جراح وی در بخشهای كولوركتال و زنان در حال برنامهریزی آزمایشهای درمانگاهی با استفاده از Flex هستند.
مدیران Flex میگویند: تصویب آن توسط اداره غذا و داروی ایالات متحده FDA کار سادهای نبود. جالب توجه است که بزرگترین مسئله، سکوت رباتها در مقابل ملزومات سازمان غذا و دارو آمریکا بود.
ساموئل استرافیس، مدیر عامل Medrobotics میگوید: اولین سؤال آنها درباره ماهیت خودمختار رباتها بود که این را به عنوان نکته منفی جدی مطرح كردند. وی افزود: “ما باید نشان دهیم كه جراح همیشه كنترل كامل و مطلق را دارد که اگر نبود ما هنوز صرفاً در حد یک پروژه علمی بودیم.”
رباتهای جدیدی که به بازار عرضه میگردند قابلیتهای جدیدی به جراحان میدهند اما آیا واقعاً آنها هنوز ابزاری در دستان توانمند جراحان هستند؟
این امر به این دلیل است که FDA هر چیزی شبیه به یک دستیار مستقل رباتیک را از اتاق عمل منع کرده است.
ممکن است ربوتیستها ربات جراحی خودمختار را به عنوان هدف پژوهشهای بزرگ در نظر بگیرند. موفقیتهای اخیر مانند یک سیستم خودمختار که رودههای خوک را به طور مؤثرتر از جراحان انسانی بخیه میکند، پیشرفت خود را نشان داده است. همانطور که Medrobotics کشف کرد، از آزمایشگاه تا کلینیک راه بسیار طولانیای پیشرو است.
Straface میگوید: “ما واقعیت را تزریق میکنیم. فقط به این دلیل که میتوانید چنین چیزهایی را بسازید به این معنی نیست که میتوانید آنها را بهفروش برسانید.”
Flex همانطور که از نامش پیداست یک وسیله شبیه لولهی انعطاف پذیر است که جراح آن را وارد دهان بیمار میکند و با جویاستیک هدایت میکند. یک دوربین در نوک Flex به جراح اجازه میدهد تا پیچها و چرخشهای مجاری هوایی بیمار را ببیند و آن را کنترل کند.
از آنجایی که Flex میتواند به نقاط غیر قابل دسترس برود، جراحانی مانند گلدنبرگ برای نفوذ و ایجاد شکاف از آن استفاده میکنند. گلدنبرگ میگوید: این ابزار باعث گردیده روند عملها خیلی ارزانتر، آسانتر، سریعتر و با جراحت کمتر صورت گیرد.
برای حرکت Flex، جراح یک سوییچ را روی کنترل کننده فشار میدهد. سامانه شامل یک پدال نیز هست که موتور چرخش را خاموش یا روشن میکند. برای اینکه ربات به سمت جلو حرکت کند جراح پدال را فشار میدهد.
فقط یک ویژگی مستقل در Flex وجود دارد، پس از انجام کار ربات، میتواند خود را به عقب و خارج از بدن بیمار هدایت کند. به گفته Straface این حرکت مستقل به این دلیل تأیید گردیده که تنها حرکت در جهت عکس مسیری است که جراح برای وارد شدن انتخاب کرده است. وی میافزاید همه در Medrobotics از اینکه تنظیم کنندهها در مورد امنیت بیماران سختگیر هستند، خوشحالند.
چسبیدن رباتهای سخت به بدن نرم افراد ذاتاً خطرناک است و هیچکس نمیخواهد که یک ربات در داخل راههوایی یا دستگاه گوارشیاش وارد گردد. این ضرورت ایمنی ممکن است راهی برای نوع خاصی از تحقیق و توسعه در استقلال روباتیک باشد. اگر یک ابزار جراحی هوشمندتر بتواند یک روش کمخطر را انجام دهد، FDA ممکن است آن را تأیید کند.
برای مثال استفاده از ابزاری که توانایی حسی بیشتری دارد و بازخورد بیشتری به جراح میدهد (برای مثال هنگام برخورد با بافت بدن هشدار دهد یا توقفی کوتاه داشته باشد.)
گلدنبرگ میگوید: امیدوار است هرگز یک ربات جراحی کاملاً خودکار وجود نداشته باشد، او میگوید: “نه به خاطر ترس از جایگزین شدن، بلکه به این دلیل که عمل جراحی یک نوع هنر است که نیاز به قضاوت و تصمیم گیری دارد.”
گلدنبرگ میگوید: “عمل جراحی نیاز به قضاوت و اخلاقیات دارد که رباتها از آن برخوردار نیستند.”
تیم Medrobotics در تلاش نیستند یک ربات جراحی با هوش مصنوعی بسازند که استدلال اخلاقی را درک کند.
اما Straface فکر میکند که تحول رباتیک به سمت استقلال ادامه خواهد داشت حتی اگر نتیجه آن به تصور برخی علاقهمندان، ربات انساننمای جراح نباشد. این نخستین بار نیست که انسانها به چیزی کمتر از آنچه پیشبینی کردهاند میرسند. اگر ما به دهه ۶۰ برگردیم و همهی نظرهای مربوط به زمینه رباتیک را در نظر بگیریم آنها فکر میکردند که رباتهای انساننمایی خواهند داشت که کارهای خانه را انجام میدهند اما تاکنون تنها به ماشین ظرفشویی و ربات جاروبرقی دست پیدا کردهایم. ( spectrum.ieee.org)